Wydrukuj tę stronę
wtorek, 10 czerwiec 2025 20:37

Instalacje podczas budowy - jak uniknąć błędów?

Projekt instalacji domowej Projekt instalacji domowej Foto: pixabay

Prawidłowe rozplanowanie instalacji na wczesnym etapie budowy domu, pozwala uniknąć kosztownych przeróbek i inwazyjnych napraw. Fundamenty to nie tylko podstawa konstrukcji, ale również miejsce, w którym już muszą znaleźć się elementy wielu systemów. Błędy na tym etapie mogą utrudnić dalsze prace i wpłynąć na funkcjonalność budynku. Warto więc dokładnie wiedzieć, kiedy i jak zaplanować uziemienie, kanalizację, doprowadzenie wody czy powietrza do kominka.

Uziemienie i instalacja odgromowa w fundamencie 

Uziemienie i instalację odgromową, wykonuje się jeszcze przed betonowaniem fundamentów. Wykorzystuje się do tego stalowe pręty zbrojenia oraz bednarkę, czyli płaskownik stalowy. Elementy te, spawa się lub mocuje do zbrojenia za pomocą zacisków. Bednarkę należy wyprowadzić z fundamentu w miejscu planowanej rozdzielnicy oraz w narożach budynku, gdzie znajdą się przewody odgromowe.

Błędy popełnione na tym etapie, są bardzo kosztowne w naprawie. W przypadku braku dostępu do instalacji pod płytą fundamentową, konieczne może być jej częściowe wyburzenie. Dlatego ważne jest, aby wszystkie połączenia były trwałe, a prowadzenie bednarki – zgodne z projektem.

Woda, kanalizacja, kominek – co musi znaleźć się pod płytą?

Instalacja wodociągowa,  powinna być ułożona pod ławą fundamentową, poniżej głębokości przemarzania. Najczęściej stosuje się peszel, czyli elastyczną rurę ochronną. Z jednej strony musi wystawać ponad grunt, z drugiej – ponad płytę chudego betonu wewnątrz budynku. Końcówka powinna być zlokalizowana dokładnie tam, gdzie planowane jest przyłącze.

Dla kominka trzeba przewidzieć doprowadzenie powietrza do paleniska. Najlepiej zrobić otwór w ścianie od strony zachodniej – to tam najczęściej wieje wiatr. Rura powinna być prosta, krótka i dobrze zaizolowana.

Kanalizacja pod podłogą musi być rozprowadzona z zachowaniem odpowiedniego spadku. Zalecana wartość to 2–3%. Zbyt mały spadek powoduje odkładanie się osadu, zbyt duży – ryzyko zakłócenia przepływu. Trzeba przewidzieć rewizje, które pozwolą na kontrolę i ewentualne udrożnienie rur.

Kolejność prac i kontrola 

Najpierw wykonuje się instalację elektryczną – pozwala to oświetlić wnętrze budynku na dalszych etapach. Po niej układa się instalacje teletechniczne i wentylacyjne. Dopiero później, przychodzi czas na instalacje podposadzkowe – wodne, grzewcze i kanalizacyjne. Rury kładzie się na warstwie styropianu, co ułatwia tworzenie spadków i izolację termiczną.

Kierownik budowy sprawdza przed betonowaniem:

  • połączenie bednarki ze zbrojeniem

  • poprawne wyprowadzenie peszli i rur napowietrzających

  • spadki rur kanalizacyjnych

  • liczby odpływów

  • szczelność instalacji wodnych i kanalizacyjnych

Wszystkie te etapy muszą być udokumentowane wpisami do dziennika budowy.

Projektowanie funkcjonalności już w stanie surowym

Na etapie stanu surowego zamkniętego powinien być gotowy projekt wnętrz. Ułatwia to wykonawcom rozmieszczenie punktów poboru wody, gniazd, podejść do grzejników i wentylacji. Najtrudniejsze w ukryciu są rury kanalizacyjne – ich piony mają średnicę nawet 110 mm.

Długość odpływów kanalizacyjnych nie powinna przekraczać 3 m. Dłuższe odcinki muszą być wentylowane. Miska ustępowa musi być najbliżej pionu – nie dalej niż 1 m. Między nią a pionem nie powinno się podłączać innych urządzeń.

Ogrzewanie podłogowe i inne systemy – jak zaplanować?

Ogrzewanie podłogowe, szczególnie wodne, wymaga:

  • rur z jednego odcinka (bez złączek),

  • warstwy izolacyjnej 5–8 cm (styropian lub poliuretan),

  • ułożenia rur w jastrychu o grubości 4–5 cm.

Podłoga z ogrzewaniem musi być wyższa – we wszystkich pomieszczeniach trzeba zachować ten sam poziom.

W łazienkach można dodatkowo zamontować elektryczne maty grzewcze, szczególnie gdy podłoga wykończona jest płytkami.

Instalacja elektryczna i gazowa

Instalację elektryczną dzieli się na obwody:

  • do 10 gniazd,

  • do 20 punktów oświetleniowych,

  • pojedyncze urządzenia (pralka, kocioł, pompa).

Każdy z nich musi być zabezpieczony. Tablica z bezpiecznikami powinna być dostępna, ale niezbyt widoczna.

Rury gazowe prowadzi się po wierzchu ścian. Można je zasłonić ekranami lub niekorozyjną masą. Obowiązkowe są detektory gazu – sygnalizujące wycieki i współpracujące z systemami odcinającymi dopływ.

Wentylacja i systemy inteligentnego domu 

Systemy wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła wykonuje się przed tynkowaniem. Konieczne jest też miejsce na centralę, z dostępem do prądu i odpływem skroplin. Kanały mogą być prowadzone nad sufitem lub w nieużytkowym poddaszu.

Na tym etapie warto zaplanować:

  • alarmy,

  • nagłośnienie,

  • sterowanie roletami,

  • instalacje inteligentnego zarządzania.

Najczęstsze błędy i jak ich uniknąć 

EtapCzynnośćCzęsty błądJak uniknąć
Fundamenty Uziemienie i odgromówka Zły kontakt bednarki z prętami Spawanie lub mocowanie zaciskami
Instalacje wod-kan Zbyt długi odpływ Spadek <2% Dobrze rozmieszczone piony
Kominek Brak doprowadzenia powietrza Brak otworu w ścianie Otwór w zachodniej ścianie
Podłoga Instalacje podposadzkowe Rury bez zabezpieczeń Osłony i test szczelności
Projekt Zmiany w trakcie budowy Kucie tynków i koszt Wczesna adaptacja projektu

Prawidłowe rozmieszczenie i wykonanie instalacji to jeden z najważniejszych elementów budowy domu. Zaczyna się już na etapie fundamentów, a kończy dopiero po wykonaniu wylewek i tynków. Błędy popełnione wcześniej kosztują dużo – zarówno pieniędzy, jak i czasu.

Najważniejsze to dobrze zaplanować każdy system i nie wprowadzać zmian bez konsultacji z projektantem. Przemyślane działania to nie tylko oszczędność, ale też komfort i bezpieczeństwo domowników.

Źródło: Murator