Wydrukuj tę stronę
wtorek, 22 lipiec 2025 18:09

Działka rekreacyjna czy ROD?

Działka rekreacyjna Działka rekreacyjna Fot: Redakcja

W czasach, gdy coraz więcej Polaków poszukuje wypoczynku blisko natury, dużym zainteresowaniem cieszą się zarówno działki rekreacyjne, jak i te znajdujące się w Rodzinnych Ogrodach Działkowych (ROD). Choć w potocznym języku pojęcia te bywają używane zamiennie, w rzeczywistości różni je status prawny, zasady użytkowania, koszty i możliwości zabudowy.

Spis treści:

Własność działki rekreacyjnej a użytkowanie gruntu w ROD

Działka rekreacyjna może być własnością osoby fizycznej lub prawnej. Zakup tego typu nieruchomości wymaga podpisania aktu notarialnego i wpisu do księgi wieczystej. Właściciel ma prawo ją sprzedać, podarować, zapisać w testamencie lub wykorzystać jako zabezpieczenie kredytu. Może również swobodnie decydować o sposobie jej użytkowania w granicach wyznaczonych przez plan zagospodarowania przestrzennego.

Zupełnie inaczej wygląda sytuacja działek ROD. Tereny te należą zazwyczaj do gminy lub Skarbu Państwa i są zarządzane przez Polski Związek Działkowców (PZD). Użytkownik działki, nie jest jej właścicielem – posiada jedynie prawo do użytkowania. Nie można nabyć prawa własności do gruntu, dopóki nie zostanie on wyłączony z ROD. Istnieje natomiast możliwość przeniesienia prawa do użytkowania na inną osobę, co obejmuje najczęściej altanę oraz nasadzenia.

Koszty zakupu i utrzymania

Zakup działki rekreacyjnej wiąże się z poniesieniem szeregu kosztów:

  • Cena gruntu – od 100 tys. zł do nawet 400 tys. zł, w zależności od lokalizacji i wielkości działki.
  • Taksa notarialna – uzależniona od wartości nieruchomości.
  • Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)2% wartości działki.
  • Opłaty sądowe – wpis do księgi wieczystej.
  • Koszty uzbrojenia – wykonanie przyłączy wodnych, elektrycznych, kanalizacyjnych.
  • Podatek od nieruchomości – ustalany przez lokalny samorząd.

Działka w ROD nie jest kupowana, lecz przejmowana. Nowy użytkownik uiszcza tzw. odstępne – wartość uzależnioną od stanu działki, infrastruktury i altany. Koszt ten wynosi:

  • od 5 do 15 tys. zł w małych miejscowościach,
  • ponad 50 tys. zł w dużych miastach.

Nie ponosi się kosztów notarialnych, podatku PCC ani podatku od nieruchomości. Opłaty ograniczają się do rocznej składki na rzecz PZD, opłat za media i utrzymanie ogrodu.

Zabudowa – większa swoboda na działce rekreacyjnej

Na działce rekreacyjnej można budować domy letniskowe, a w określonych przypadkach – także całoroczne. Ostateczna decyzja zależy od planu zagospodarowania przestrzennego lub wydanej decyzji o warunkach zabudowy. Daje to dużą swobodę aranżacyjną.

W ROD obowiązują rygorystyczne ograniczenia. Zgodnie z ustawą o ROD oraz regulaminem PZD:

  • Altana nie może przekraczać 35 m² powierzchni zabudowy (w miastach 25 m²).
  • Maksymalna wysokość to 5 m (4 m przy dachu płaskim).
  • Zabronione jest wznoszenie budynków mieszkalnych.
  • Nie wolno instalować systemów grzewczych ani sanitarnych przeznaczonych do stałego zamieszkiwania.

W praktyce niektóre działki ROD są wykorzystywane niezgodnie z przepisami, co może prowadzić do konsekwencji prawnych. Coraz częściej prowadzone są kontrole w celu wyeliminowania nielegalnych zameldowań i zamieszkiwania.

Zameldowanie tylko na działce rekreacyjnej

Działka rekreacyjna może być miejscem stałego zamieszkania, jeśli pozwalają na to lokalne przepisy. Możliwe jest wówczas:

  • uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy,
  • budowa domu całorocznego,
  • zameldowanie i legalne zamieszkiwanie.

Działki ROD nie przewidują takiej możliwości. Nie są przeznaczone do całorocznego zamieszkania. Użytkowanie ich w tym celu narusza przepisy ustawy o ROD i może skutkować wypowiedzeniem prawa do działki.

Wybór zależy od celu i możliwości finansowych

Działka rekreacyjna, to rozwiązanie dla osób szukających większej niezależności i możliwości inwestycyjnych. Pozwala na budowę, sprzedaż, dziedziczenie i całoroczne użytkowanie. Jej cena i koszty utrzymania są jednak znacząco wyższe.

ROD to tańsza alternatywa dla miejskich ogrodników i osób szukających odpoczynku w granicach miasta. Ograniczenia prawne i brak prawa własności sprawiają jednak, że nie jest to forma długofalowej inwestycji. Wybór zależy przede wszystkim od potrzeb użytkownika oraz planów związanych z gruntem.

 Źródło: Zielony Ogródek